Co to franczyza?
Chciałbyś założyć własny biznes, ale nie masz pomysłu, co to mogłoby być? Nie wiesz, od czego zacząć i przerażają Cię wszystkie formalności związane z założeniem działalności gospodarczej? A co, jeśli jest na to sposób w postaci sprawdzonego „gotowca” i nie musisz się o to wszystko martwić? To franczyza. W tym momencie zastanawiasz się, co to jest franczyza? Termin ten wywodzi się od francuskiego „franchise” i oznacza współpracę między niezależnymi przedsiębiorcami. Pierwszy, zwany franczyzobiorcą, tworzy określony pomysł na biznes i przekazuje swoją wiedzę na temat prowadzenia firmy drugiej stronie, czyli franczyzobiorcy. Ten korzysta z zaproponowanych koncepcji i rozwija działalność pod szyldem użyczonej marki. Innymi słowy, franczyza stanowi pewien ściśle określony, gotowy, powtarzalny i sprawdzony model prowadzenia firmy. Najczęściej chodzi o system sprzedaży towarów bądź usług.
Franczyza – co daje wspomniana współpraca?
Wiesz już, skąd pochodzi słowo franczyza, co to takiego i na czym polega wspomniany model? Świetnie. Pora sprawdzić, jakie korzyści niesie za sobą opisywana forma współpracy. Franczyzobiorca zyskuje poczucie bezpieczeństwa i większą pewność co do powodzenia swojego biznesu. Dlaczego? Działa pod skrzydłami marki o ugruntowanej pozycji na rynku. Nie musi walczyć o rozpoznawalność firmy w branży ani pozyskiwać pierwszych klientów. Poza tym otrzymuje od franczyzodawcy niezbędne wsparcie na każdym etapie prowadzenia biznesu. Nie jest zdany wyłącznie na siebie. Franczyza to również duży zysk dla franczyzodawcy. Może on rozszerzać swoją działalność i zdobywać nowe rynki zbytu, nie tracąc przy tym czasu na zarządzanie poszczególnymi punktami w sieci. Wszystkimi sprawami technicznymi oraz administracyjnymi zajmują się jego partnerzy, czyli franczyzobiorcy.
Jak to działa?
Wiesz już, co to jest franczyza, więc teraz przeanalizujmy sobie, jak to wszystko działa. Po podpisaniu umowy franczyzobiorca otrzymuje tzw. pakiet franczyzowy, w którym są zawarte zasady prowadzenia działalności gospodarczej, prawa ochronne, usługi, jakie musi wykonać franczyzodawca na rzecz franczyzobiorcy np. szkolenia pracowników zatrudnionych w punkcie działającym na zasadzie franczyzy, sposoby prowadzenia działań marketingowych, uprawnień do kontroli, obowiązku zachowania poufności oraz wszelkich opłat franczyzowych i realizacji zaopatrzenia u franczyzodawcy lub wyznaczonych dostawców. Opłata wstępna to koszty, jakie ponosi franczyzobiorca w momencie przystąpienia do działalności, a opłaty bieżące to rzeczywisty dochód franczyzodawcy, który uzyskuje on z przychodów działającego punktu franczyzowego.
Czy franczyza to dobry kierunek? Jakie są za i przeciw?
Zagadnienie, co to jest franczyza, jest już dla Ciebie znane, dlatego warto szczegółowo opisać płynące z niej korzyści. Do najważniejszych zalet franczyzy warto zaliczyć poczucie bezpieczeństwa. Otrzymuje się gotowy, a co najważniejsze, sprawdzony pomysł, który już odnosi sukcesy na rynku, a marka jest rozpoznawalna. To wręcz bezcenna wartość. W przypadku własnej działalności musiałyby minąć miesiące, by zyskać rozgłos. Wiązałoby się to również z koniecznością zainwestowania sporej sumy początkowego budżetu na marketing i promocję. Dodatkowo biorca franczyzy otrzymuje know-how oraz może liczyć na fachowe wsparcie i często także branżowe szkolenia.
Warto podkreślić, że istnieją też zagrożenia. Jednym z nich są ewentualne błędne decyzje podejmowanie przez markę. Takie kryzysy mogą wiązać się np. z bojkotem całej marki i zmianą preferencji Twoich klientów. Nie odbędzie się to także bez wpływu na zyski Twojego biznesu. Ograniczona samodzielność oraz brak swobody mogą być dotkliwe szczególnie dla kreatywnych osób.
Rodzaje franczyzy
Możemy wyróżnić kilka rodzajów działalności, a są nimi:
- franczyza dystrybucji produktu, gdzie produkty przeznaczone do sprzedaży pochodzą bezpośrednio od franczyzobiorcy lub wskazanych przez niego dostawców;
- franczyza koncepcji działalności, w której franczyzobiorca wykorzystuje opracowany przez franczyzodawcę konkretny model biznesowy;
- franczyza bezpośrednia, gdzie franczyzobiorca jest upoważniony do prowadzenia pojedynczej działalności gospodarczej w określonej lokalizacji;
- franczyza wielokrotna, która pozwala w ramach jednej umowy franczyzowej na prowadzenie na danym terytorium wielu działalności.
Zalety i wady dla franczyzodawcy
Zalet i wad takiego rozwiązania można upatrywać nie tylko u franczyzobiorcy, ale także u dawcy franczyzy. Przede wszystkim największą korzyścią jest dalszy rozwój oraz zwiększenie kanałów dystrybucji. Ma to bezpośredni wpływ na zmniejszenie przestrzeni na rynku dla konkurencji. Dodatkowo lojalny franczyzobiorca może pozytywnie wpłynąć na postrzeganie marki i jej odbiór. Wśród zagrożeń szczególnie należy wymienić brak kontroli nad rozwijającym się imperium, co może prowadzić do nadużyć. Zdecydowanie jednak można zauważyć więcej zalet niż wad wynikających z takiej formy współpracy i to po obydwu stronach.
Franczyza szansą na biznes dla każdego
Wskazaliśmy już, co to jest franczyza oraz jakie są jej zalety i wady. Nie powiedzieliśmy jednak jeszcze, kto może skorzystać z takiej formy biznesu. W zasadzie trudno mówić tu o specjalnych ograniczeniach, ale ostatecznie wszystko zależy od franczyzodawcy. Ten może postawić jedynie ogólne warunki lub wręcz przeciwnie – zażądać spełnienia szczegółowych kryteriów, dotyczących np. wielkości lokalu. Najogólniej można więc przyjąć, że franczyza stanowi ciekawy pomysł dla wielu przedsiębiorców. Należy pamiętać jednak, że sama pozycja rynkowa franczyzodawcy nie gwarantuje sukcesu. Na ostateczny rezultat wpływ mają także indywidualne umiejętności, sposób zarządzania, wiedza oraz zaangażowanie franczyzobiorcy. Dopiero połączenie wszystkich tych elementów daje maksymalną szansę na udany biznes.
Rynek franczyz jest spory
W życiu dobrze robić to, co daje radość. Franczyza zapewnia duże możliwości w tym zakresie, ponieważ rynek franczyzowy rozwija się od wielu lat. Obecnie franczyzobiorcą można być zarówno w branży spożywczej, jak i kosmetycznej. Łatwo znaleźć marki poszukujące partnerów do sprzedaży ubezpieczeń, nieruchomości czy też usług biznesowych. Przekrój możliwych opcji jest naprawdę szeroki, dając duże pole do swobodnego wyboru. Oczywiście ograniczeniem mogą być wspomniane już warunki stawiane przez marki. Niemniej franczyza jawi się jako atrakcyjna forma zarówno dla początkujących biznesmenów, jak i przedsiębiorców poszukujących nowych biznesowych kierunków. Przykładem sprawnie rozwijającej się sieci franczyzowej pozostaje Soward, które działa na terenie wielu miast w całej Polsce.
